Kayısı Üretimi

Dünya yaş ve kuru kayısı üretiminde birinci sırada yer alan Türkiye, gerek kayısı gen kaynakları ve gerekse ekolojik şartlar nedeniyle büyük bir potansiyele sahiptir. Ülkemizde ağaç sayısı ve üretim miktarı sürekli artış göstermektedir.

1968 Yılında toplam 10 milyon civarında olan kayısı ve zerdali ağaç sayısı 1997 yılında 15 milyona yükselmiştir. Yaş kayısı üretimi ise 1968’de 131 bin ton, 1980’de 160 bin ton, 1992’de 350 bin ton ve 1997 yılında 255 bin ton olarak gerçekleşmiştir. Son otuz yıl içerisinde kuru kayısı üretimi yaklaşık 11 kat artarak 6.750 tondan 74 bin tona yükselmiştir. Nitekim son istatistiklere göre Malatya’da kuru kayısı üretimi 1998 yılında 73.510 ton, 1999 yılında 39.541 ton olarak gerçekleşmiştir. Çizelgeden anlaşılacağı gibi Türkiye kayısı üretimi yıllara göre büyük dalgalanma göstermektedir. Ülkemiz kayısı üretiminde meydana gelen bu dalgalanmaların en önemli nedeni hiç kuşkusuz dünyanın birçok yerinde olduğu gibi ilkbahar geç donlarıdır.

Türkiye’nin en önemli kayısı üretim merkezi Malatya’dır. Türkiye yaş kayısı üretiminin yaklaşık % 50’si bu İl tarafından sağlanmaktadır (Tablo 2). Gerek ağaç sayısı ve gerekse yaş ve kuru kayısı üretim miktarı ile Malatya sadece Türkiye’nin değil aslında dünyanın en önemli kayısı üretim merkezidir. İlde üretilen yaş kayısının yaklaşık % 90-95’i kurutularak ihraç edilmektedir. Kayısı üretimi yapılan diğer iller ise Erzincan, Kahramanmaraş, Kayseri, Elazığ, İçel, Konya, Ankara, Sivas ve Nevşehir’dir. Bu iller içerisinde Malatya, Erzincan, Elazığ, Nevşehir ve Niğde’de kurutmalık, diğer illerde ise sofralık amaca yönelik üretim yapılmaktadır. Son yıllarda Kahramanmaraş’ın Elbistan, Elazığ'ın Baskil, Sivas'ın Gürün ve Adıyaman'ın Gölbaşı ilçelerinde kuru kayısı üretimine yönelik çok sayıda kapama kayısı bahçesi kurulmuştur.